Odpowiedź
Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych co do zasady stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Wynagrodzenie przestojowe jest traktowane jak wynagrodzenie za dni przepracowane i trzeba je uwzględniać przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń chorobowych.
Uzasadnienie
Przedsiębiorca zatrudniający pracowników u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 może zwrócić się z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy, o wypłatę ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych świadczeń na dofinansowanie wynagrodzenia pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, w następstwie wystąpienia COVID-19.
Pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, nie niższe jednak niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wynagrodzenie obniżone, wypłacane przez przedsiębiorcę u którego nastąpił spadek obrotów, jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie przepisów o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.
Zgodnie z art. 92 § 1 Kodeksu pracy za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:
- choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu,
- wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży - w okresie wskazanym w pkt 1 - pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia,
- poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów - w okresie wskazanym w pkt 1 - pracownik zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia.
Ważne
Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone mu za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W przypadku gdy niezdolność do pracy powstała przed upływem tego okresu, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
Jednak w razie zmiany wymiaru czasu pracy należy uwzględniać wyłącznie wynagrodzenie za okres po tej zmianie. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi wówczas:
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy z okresu krótszego niż 12 miesięcy przed miesiącem, w którym nastąpiło zachorowanie – jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy miała miejsce w tym okresie,
- wynagrodzenie z miesiąca, w którym powstała niezdolność do pracy – jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w tym miesiącu.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
Przykład
Pracownik przed zmianą trzymywała wynagrodzenie w kwocie 3400 zł. Na podstawie ustawy o covid-19 zmniejszono wynagrodzenie do kwoty 2720 zł. Zmniejszenie wynagrodzenia nastąpiło od kwietnia 2020 roku. Pracownik był na zwolnieniu lekarskim w od 1 do 5 czerwca 2020 roku.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia za czas zwolnienia lekarskiego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres od czerwca 2019 roku do maja 2020 roku, które obliczamy:
Wynagrodzenie przez zmianą:
3400 zł x 13,71 % ( składki ZUS) = 466,14 zł
3400 zł – 466,14 zł = 2933,86 zł
2933,86 zł x 10 miesięcy = 29338,60 zł
Wynagrodzenie po zmianie:
2720 zł x 13,71 % ( składki ZUS) = 372,90 zł
2720 zł – 372,90 zł = 2347,10 zł
2347,10 zł x 2 miesiące = 4694,20 zł
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie będzie wynosiło:
29338,60 zł + 4694,20 zł = 34032,80 zł
34032,80 zł : 12 miesięcy = 2836,07 zł.
Ustalenie wynagrodzenia chorobowego:
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie / 30 dni x 80% = zasiłek za każdy 1 kalendarzowy dzień absencji.
2836,07 zł : 30 x 80% = 75,63 zł
Stawka zasiłku za 1 dzień x ilość dni zwolnienia = wynagrodzenie chorobowe.
75,63 zł x 5 dni = 378,15 zł – wynagrodzenie chorobowe.
Dodać trzeba, że w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie określone w art. 92 Kodeksu pracy, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby.
Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Takie obliczenia stosuje się odpowiednio w przypadku nieobecności pracownika w pracy, w okresie której pracownikowi przysługuje zasiłek przewidziany w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Przykład
Obliczenie wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca na podstawie danych z powyższego przykładu:
Miesięczna stawka wynagrodzenia za czerwiec w wysokości 2720 zł podzielona przez 30 = 90,67 zł brutto
90,67 zł należy pomnożyć przez liczbę 5 dni zwolnienia lekarskiego = 453,35 zł brutto
2720 zł (wynagrodzenie za czerwiec) - 453,35 zł ( wynagrodzenie za 5 dni zwolnienia lekarskiego) = 2266,66 zł brutto.
Ważne
Wynagrodzenie przestojowe wlicza się do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego w wysokości wypłaconej za miesiące poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Uwzględniając wynagrodzenie przestojowe w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego stosuje się ogólne zasady wynikające z ustawy zasiłkowej.
Podstawa prawna: art. 15 g ust. 1, ust. 6, ust. 7 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn.zm.); art. 92 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn.zm.); art. 36, art. 38, art. 40, art. 42 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 870); § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 927).
