Obowiązek utworzenia służb bhp

W konsekwencji rozwoju firmy w tym roku nastąpił spory wzrost liczby zatrudnionych. Obecnie na sierpień wynosi on 105 osób. Czy w tej sytuacji jako specjalistę do spraw BHP może zostać osoba prowadząca działalności gospodarczą, czy tez musi być to osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę? Do tej pory korzystamy z usług obcej firmy, która wystawia nam faktury.

Odpowiedź 

Pracodawca, który zatrudnia powyżej 100 zatrudnionych ma obowiązek utworzenia własnej – zakładowej służby bhp, a nie może korzystać z usług podmiotów zewnętrznych. Ze względu na dobro i bezpieczeństwo osób zatrudnionych proponuję jak najszybciej poszukać pracownika BHP i zatrudnić go na umowę o pracę, a do tego czasu korzystać z usług firmy zewnętrznej. W żadnym wypadku zakład nie może pozostać bez specjalisty bhp.

Uzasadnienie

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres jego odpowiedzialności nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy.
Pracodawca zatrudniający więcej niż 100 pracowników musi utworzyć  służbę bezpieczeństwa i higieny pracy, która pełni funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z art. 23711 § 1 Kodeksu pracy pracodawca zatrudniający do 100 pracowników może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Gdyby w danym zakładzie brak było kompetentnych pracowników pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Właśnie na podstawie tego przepisu pracodawcy chętnie korzystają z tego rozwiązania, jako tańszego w stosunku do kosztów związanych z zatrudnieniem pracownika na umowę o pracę. 
Sytuacja zmienia się, gdy poziom zatrudnienia u danego przedsiębiorcy przekracza 100 osób. Wówczas pracodawca ma obowiązek utworzenia wieloosobowej lub jednoosobowej komórki  albo zatrudnić w tej komórce pracownika służby bhp w niepełnym wymiarze czasu pracy. „Nawet gdy pracodawca zatrudniający powyżej 100 osób nie ma kompetentnych pracowników do wykonywania zadań służby BHP, to i tak jest zobligowany do jej utworzenia i nie ma wyboru pomiędzy utworzeniem służby BHP w zakładzie a powierzeniem wykonywania zadań z tego zakresu specjalistom spoza zakładu pracy. Dopiero, gdy pracodawca nie może znaleźć kompetentnych pracowników dla wykonywania służby BHP, może powierzyć wykonywanie zadań tej służby specjalistom spoza zakładu pracy, przy czym w razie sporu, to na pracodawcy ciąży obowiązek wykazania braku możliwości zatrudnienia właściwych pracowników, niezbędnych dla stworzenia zakładowej służby BHP” (wyrok NSA z 26 lutego 2019 r., sygn. akt I OSK 841/17).


Podstawa prawna: §1 ust. 3 rozporządzenie Rady Ministrów 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 1997 r., Nr 109, poz. 704), art. 23711 ustawy z 26 czerwca  1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1040).

Przypisy