Wyposażenie biur w urządzenia służące do korzystania z wysokich szaf

Zakupiliśmy do biura szafy z nadstawkami, które są bardzo wysokie. Żeby użytkować górne części szafy pracownicy stają na krzesła. Czy mam obowiązek zakupu drabin, żeby pracownicy mogli korzystać bezpiecznie z górnych części szaf?

Odpowiedź

Niedopuszczalne jest aby pracownicy korzystali z krzeseł w sytuacji, gdy będą chcieli dostać się do nadstawki szafy. Pracodawca jest odpowiedzialny za organizacje bezpiecznej pracy i stworzenie bezpiecznych warunków pracy pracownikom. 
Wobec tego należy zapewnić, aby urządzenie na którym staje pracownik było stabilne i posiadało odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie. Warunków takich nie spełnia krzesło, które przystosowane jest tylko do siedzenia. Wobec tego należałoby takie stanowiska pracy wyposażyć w drabiny lub podesty spełniające bezpieczne kryteria.

Uzasadnienie

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Pracodawca jest zobowiązany do ochrony zdrowia i życia pracowników przez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. 

Ważne

Ustawodawca zobowiązuje pracodawcę do wyposażenia pracowników nieodpłatnie w środki ochrony indywidualnej, zabezpieczające ich przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz do informowania pracowników o sposobach posługiwania się tymi środkami. 

Przepisy szczególne w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy zawarte są w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z tym rozporządzeniem pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Jednakże, do pracy na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta: 

  1. osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi; 
  2. wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości. 

Zatem trzeba uznać, że praca w biurze (osłoniętym pełnymi ścianami, ścianami z oknami, praca na podeście osłoniętym barierkami) nie jest pracą na wysokości.
Natomiast, praca na drabinie jest pracą na wysokości, jeśli przekracza 1 m od powierzchni podłogi lub ziemi nawet jeśli jest pracą tymczasową i nie posiada zabezpieczeń. Dodać trzeba, że drabina powinna być wyposażona w łapy antypoślizgowe, a pracownik nie może wychylać się poza obrys drabiny. Drabiny nie powinno się stosować do pracy stałej, lecz tymczasowej, i jako dojścia do stanowiska pracy. W omawianym przykładzie drabina jest urządzeniem, które posłuży do bezpiecznego korzystania z nadstawki szafy.
Podkreślić trzeba, że praca na drabinie powyżej 1 m od powierzchni podłogi lub gruntu jest pracą na wysokości. Prace na wysokości powinny być organizowane i wykonywane w sposób niezmuszający pracownika do wychylania się poza poręcz balustrady lub obrys urządzenia-drabiny, na którym stoi . Na powierzchniach wzniesionych na wysokość powyżej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi, na których w związku z wykonywaną pracą mogą przebywać pracownicy, lub służących jako przejścia, powinny być zainstalowane balustrady składające się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężników o wysokości co najmniej 0,15 m. Pomiędzy poręczą i krawężnikiem powinna być umieszczona w połowie wysokości poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób uniemożliwiający wypadnięcie osób.

Ważne

Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokości zastosowanie balustrad, jest niemożliwe, należy stosować inne skuteczne środki ochrony pracowników przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i warunków wykonywania pracy.


Przy pracach na: drabinach, klamrach, rusztowaniach i innych podwyższeniach nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, na wysokości do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi niewymagających od pracownika wychylania się poza obrys urządzenia, na którym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciała grożącej upadkiem z wysokości, należy zapewnić, aby:

  1. drabiny, klamry, rusztowania, pomosty i inne urządzenia były stabilne i zabezpieczone przed nieprzewidywaną zmianą położenia oraz posiadały odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie;
  2. pomost roboczy spełniał następujące wymagania:
    a) powierzchnia pomostu powinna być wystarczająca dla pracowników, narzędzi i niezbędnych materiałów,
    b) podłoga powinna być pozioma i równa, trwale umocowana do elementów konstrukcyjnych pomostu,
    c) w widocznym miejscu pomostu powinny być umieszczone czytelne informacje o wielkości dopuszczalnego obciążenia.

Podsumowując pracodawca jest odpowiedzialny za organizacje bezpiecznej i higienicznej pracy, a co za tym idzie za stworzenie bezpiecznych warunków pracy pracownikom. Wobec tego pracodawca ma obowiązek zapewnić urządzenie, na którym staje pracownik, stabilne i posiadało odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie. Warunków takich nie spełnia krzesło, które przystosowane jest tylko do siedzenia. Wobec tego należałoby takie stanowiska pracy wyposażyć w drabiny lub podesty spełniające bezpieczne kryteria.

 

Podstawa prawna: art. 207, art. 212,  ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z  2019 r. poz. 104 z późn.zm.); art. 105 - art. 110 rozporządzenia Ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jednolity: Dz.U. 2003 r. Nr 169, poz. 1650).
 

Przypisy